Epos antyczny i jego kontynuacje

Epos antyczny i jego kontynuacje

 Homer – autor „Iliady” i „Odysei”. Jego ojczyzną była Azja Mniejsza. Prawdopodobnie żył na przełomie IX i VIII w. p.n.e. Pochodził z Chios.

– Epos (epopeja) – wielki poemat epicki opiewający potęgę bohaterów, opowiadający o losach społeczeństw w przełomowej dla niego chwili. Akcja eposu dzieje się zwykle na dwóch płaszczyznach. Zwykle utwór wierszowany, którego cechuje duża liczba epizodów tworzących tło społeczno – obyczajowe epoki, oraz podniosły, uroczysty styl bogaty w ozdobne inwokacje, epitety, porównania.

Przykłady epopeji: „Odyseja”, „Iliada”, „Eneida” (czyli wędrówka Eneasza), „Pan Tadeusz”.

– Aojdos – poeta wędrowny, wędrujący po starożytnej Grecji.

– Unitarysta – człowiek wierzący w istnienie Homera.

– Retartacja – opóźnienie, chwilowe powstrzymanie akcji, mające na celu utrzymanie czytelnika w napięciu.

Iliada – przedstawia fragment 10-letnich zmagań Greków pod Troją. Artyzm Homera polega na umiejętności ukazywania w skondensowanej formie dziejowego starcia dwóch potęg starożytnych. Akcja eposu rozpoczyna się w dziesiątym roku wojny i toczy przez około miesiąc. Punktem wyjścia akcji jest spór Achillesa z Agamemnonem o brankę Bryzeidę, który prowadzi do poważnych konsekwencji: zagniewany heros odstępuje wojska greckie powodując znaczne straty i dopiero po śmierci przyjaciela – Patroklosa bohater powraca na plac boju. Stacza zwycięski pojedynek z Hektorem, wspomagany przez Atenę. Achilles początkowo bezcześci zwłoki, ale wzruszony błaganiem króla Troji – Priama, wydaje ciało Trojanom. Uroczystości pogrzebowe na cześć Hektora zamykają opowieść.

Opowieść o próbach zdobycia Ilionu ujęta została w 24 księgach. Otwiera ją inwokacja do Muzy, zamyka finał opisu pogrzebu Hektora. Ważny wątek eposu stanowią interwencje bogów w toczącą się walkę, ich narady oraz spory. Jednak nawet bogowie nie mogą zmienić wyroków Fatum.

Ideał wojownika achajskiego:

1. potężna budowa fizyczna (piękno ludzkiego ciała – kanon)

2. roztropność, racjonalizm, konkretność

3. honorowy, odważny w boju

4. spryt ( cecha bardzo ceniona – Odyseusz)

5. patriotyzm

Wojownicy: Achilles, Hektor, Agamemnon, Diomedes, Ajas Telamonida, Ajas – syn Ojneusa, Idomeneus, Meryjon, Eurypylos, Toas Andrajmonida, Odyseusz

Odyseja – Ukazuje dzieje wędrówki Odyseusza, powracającego z wojny trojańskiej do rodzimej Itaki. W pierwszych czterech pieśniach poeta przedstawia walkę żony Odysa, Penelopy z zalotnikami, współczucie bogów, którzy postanawiają zakończyć tułaczkę bohatera i przysposobić jego syna, Telemacha do wielkich czynów. Kolejne 20 pieśni maluje dzieje powrotu Odysa, jego wspomnienia z podróży, przybycie na Itakę, powrót do domu w przebraniu i krwawą zemstę zgotowaną rozzuchwalonym zalotnikom. Na zakończenie bohater i jego syn godzą się ze swym ludem, wspierani przez bogów.

„Odyseja” to pierwszy w historii romans, opowiadający o rozstaniu i spotkaniu po latach kochających się małżonków.

Cechy charakterystyczne eposu homeryckiego

  1. liczne opisy, bardzo plastyczne, szczegółowe

  2. obiektywizm

  3. obecność inwokacji

  4. ingerowanie bogów w świat ludzki

  5. styl utworu podniosły i uroczysty, chwilami patetyczny

  6. specyficzna charakterystyka bohaterów i ich idealizacja

  7. regularność występowania mów bohaterów

  8. wiersz rytmiczny (heksametr)

  9. porównania homeryckie

  10. rozmach epicki polegający na pięknym, plastycznym opisie zdarzeń

  11. psychologiczne charakterystyki bohaterów

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *